Insulinooporność - diagnostyka i leczenie

Insulinooporność - diagnostyka i leczenie

Insulinooporność to zaburzenie metaboliczne, które charakteryzuje się zmniejszoną wrażliwością tkanek na działanie insuliny.
Chociaż jest to często związane z cukrzycą typu 2, insulinooporność może występować u osób bez tej choroby. Bez wczesnego wykrycia i odpowiedniego leczenia, insulinooporność może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak choroby serca, udary mózgu, a nawet niepłodność.
W poprzedniem artykule wyjaśniłam czym jest insulinooporność, jakie są jej przyczyny i objawy. Teraz przedstawię  metody diagnozowania i leczenia.

Jak rozpoznać insulinooporność? – badania diagnostyczne

1. Metoda oparta na badaniu glukozy i insuliny na czczo

    Najbardziej powszechną metodą wykrywania insulinooproności jest wskaźnik HOMA-IR określający proporcję pomiędzy stężeniem glukozy i insuliny we krwi na czczo. 
    Do obliczenia tego wskaźnika wykorzystuje się poniższy wzór:

     

    Podwyższony wskaźnik świadczy o zbyt wysokiem poziomie insuliny, wytworzonej na dane stężenie glukozy.

    W literaturze podawane są różne interpretacje wyniku świadczące o insulinooporności:

    - HOMA-IR >2,5

    -  HOMA-IR >2,0

    Obie wartości dotyczą osób dorosłych.

    Bez względu na słuszność interpretacji wskaźnik HOMA-IR >2 powinien być dla Ciebie sygnałem do rozpoczęcia diety o niksim Indeksie glikemicznym i zmianie stylu życia.

     

    2. Metoda oparta na badaniu glukozy i insuliny po doustnym teście obciążenia glukozą 2.

     Wykonywane są trzykrotne pomiary poziomu glukozy i insuliny we krwi. Pierwszy pomiar na czczo, drugi godzinę po wypiciu roztworu z 75 g glukozy i trzeci po 2 godzinach od wypicia glukozy.

    Interpretacja wyników świadcząca o nieprawidłowej glikemii:

    • Na czczo:
      • 100-125mg/dl – nieprawidłowa glikemia na czczo
    • Godzina po wypiciu roztworu glukozy:
      • 140-200 mg/dl – nieprawidłowa tolerancja glukozy
    • Dwie godziny po wypiciu roztworu glukozy:
      • 140-200 mg/dl - nieprawidłowa tolerancja glukozy

     

    Norma insuliny we krwi w zależności od BMI:

    BMI < 25: insulina na czczo 2,0–12,0, po 2 godz. 5,0–60,0 mU/ml
    BMI 25–30: insulina na czczo 3,0–15,0, po 2 godz. 0,6–91,0 mU/ml
    BMI > 30: insulina na czczo 4,0–22,0, po 2 godz. 12,0–114,0 mU/ml

    Brak jest powszechnie przyjętych wartości normy dla insuliny po godzinie i dwóch od wypicia roztworu glukozy. Wymagają one dalszych badań.

    Dlatego też z wynikami badań należy udać się do lekarza. To on je omówi, postawi diagnozę i zajmie się ewentualnym planem leczenia.
    Ze zmianą diety i stylu życia może pomóc Ci dietetyk.

     

     

    Czy da się wyleczyć inuslinooprność?

    Insulinooporność, jak już wspominałam, nie jest chorobą, a zaburzeniem metabolicznym. Dobra wiadomość jest taka, że może być całkowicie odwracalna.


    Podstawą terapii jest zmiana stylu życia:

    - redukcja masy ciała,

    - odpowiednia dieta o niskim indeksie glikemicznym,

    - aktywność ruchowa,

    - redukcja stresu

    - odpowiednia ilość snu

    - odrzucenie używek

    Farmakoterapia zwykle oparta na podawaniu leku o nazwie metformina to działanie wspomagające.

     

    Parę słów o metformminie...

    Metformina jest lekiem zmniejszającym insulinooporność i hamującym rozwój cukrzycy typu 2. Ma wpływ na redukcję masy ciała i profil lipidowy krwi. Jest zwykle podawana insulioopornym pacjentom, u których występują jeszcze jakieś zaburzenia, np. zespół metaboliczny, PCOS.

    Należy jednak pamiętać, że metformina, mimo swej skuteczność, nie wystarczy. Konieczna jest zmiana nawyków żywieniowych i zwiększenie aktywności fizycznej. Bez odpowiedniej diety i regularnych ćwiczeń wpadamy w błędne koło.

     

    Więcej informacji na temat leczenia insulinooporności za pomocą  diety i zmiany stylu życia, już wkrótce na moim blogu.

     

    Piśmiennictwo

    1. Stawerska R, Łupińska A, Bieniek E, Lewiński A: Insulinooporność i stan przedcukrzycowy – diagnostyka i leczenie. Lekarz POZ 2021; 5: 358-365.
    2. Szosland K, Lewinski A.: Insulin resistance – “the good or the bad and ugly”. Neuro Endocrinol Lett 2018; 39: 355-362.
    3. Araszkiewicz A, et al. Guidelines on the management of patients with diabetes. A position of Diabetes Poland. Clin Diabetol 2021; 10: 1-113
    4. Myśliwiec M, Jarosz-Chobot P. Diabetologia wieku rozwojowego. PZWL, Warszawa 2018; 1-74.
    5. Macut D, Bjekić-Macut J, Rahelić D, Doknić M. Insulin and the polycystic ovary syndrome. Diabetes Res Clin Pract 2017; 130: 163-170.
    6. Soliburska J, Kuśnierek J: Czynniki żywieniowe i pozażywieniowe w rozwoju insulinooporności. Forum Zaburzeń Metabolicznych 2010, tom 1, nr 3, 177-183.
    7. Mason, Caitlin, et al. "Dietary weight loss and exercise effects on insulin resistance in postmenopausal women." American journal of preventive medicine 2011, 41(4): 366-375.
    8. Wilcox, Gisela. "Insulin and insulin resistance." Clinical biochemist reviews 2005: 26(2):19-39.
    9. Napiórkowska L, Franek E: Insulinooporność, a stan przedcukrzycowy. Post N Med 2017; XXX(02): 84-88.
    Powrót do blogu